Afgietsels gevelstenen voor hernieuwde Beschuitstoren

8 januari 2018 – De Beschuitstoren, die in 1620 werd opgetrokken in Wormer, vormde tot de afbraak in 1896 een markant baken in het straatbeeld. Momenteel wordt de Beschuitstoren herbouwd aan de Dorpsstraat, in het metselwerk zullen replica’s worden aangebracht van de oorspronkelijke gevelstenen.

Na de sloop van de toren werden de gevelstenen geschonken aan de Zaanlandsche Oudheidkamer te Zaandijk. Na de verhuizing van de oudheidkamer naar Lagedijk 80 (het huidige Honig Breethuis), werden de stenen ingemetseld in de muur aan de Zaanzijde. Hier bevinden ze zich nog steeds.

Beeltenis gevelstenen
Aan de noordzijde was een steen boven de ingang van de Beschuitstoren ingemetseld met een beeltenis van prins Maurits, waarboven nog een steen met diens wapen en de naam Dirck Jacob die Ruijter. Aan de oostelijke gevel prijkte een gevelsteen met de Hollandse tuin, het jaartal 1620 en de naam Pieter Cornelisen Omen. Aan de westzijde prijkte een steen met het wapen van Wormer (het verbonden hoofd), waaronder de naam Willem Gerritsse [Willem Gerritsz. Lams, red]. De eerstgenoemde was in 1620 een van de schepenen, de twee laatsten bekleedden de functie van burgemeester. Van de gevelstenen zijn indertijd tekeningen gemaakt: de beeltenis van prins Maurits door Cornelis Willem Bruinvis, o.a. gemeentearchivaris van Alkmaar, en de andere drie stenen in 1882 door Gerrit Jan Honig, toenmalig conservator van de Zaanlandsche Oudheidkamer.

Afgietsels
Ten behoeve van de hernieuwde Beschuitstoren maakte restaurateur Wil Abels de afgelopen weken afgietsels van de vier gevelstenen. Dat is nog niet zo eenvoudig met verticaal in de muur verankerde objecten, maar Wil, die in zijn carrière al aan ruim tweehonderd gevelstenen heeft gewerkt, van restaureren en opnieuw schilderen tot afgieten, heeft daar een methode voor. Na het schoonmaken en behandelen van de gevelsteen heeft hij eerst vier lagen siliconenrubber en vervolgens met gips geïmpregneerd jute opgebracht om de siliconenmal te ondersteunen. Deze mal wordt vervolgens in het atelier gebruikt als gietvorm voor de zogenaamde restauratiemortel. Het hele proces vergt weken vanwege het telkens laten drogen van de lagen.

Bewaren 8 januari 2018